نما در ساختمان، حائلی بین شرایط فیزیکی با شرایط جوی و اقلیمی خارج ساختمان است. همچنین نمایشگر هویت حجمی و زیبا شناسی یک سازه است. نمای ساختمان انواع گوناگونی دارد که از ترکیب مصالح مختلف شکل میگیرد و به ساختمان معنا می دهد. یکی از مواردی که در معماری و ساختمان سای فراوان دیده می شود و خود را به صورت پسند روز در بین انبوه سازان در زمان فعلی نشان داده، استفاده از نمای شیشه ای ساختمان ها است. استفاده از نور و انرژی خورشید در ساختمان ها از اساسی ترین راه ها برای مصرف بهینه انرژی در معماری است و عدم استفاده از این دستاورد معماری، ما را از شفافیت دور میسازد و فضاها را از نعمت گرمابخشی طبیعی محروم می کند.
نمای شیشه ای ساختمان ها
خوشبختانه کشور ما نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی دارای آفتاب است و می توان با به کارگیری شیوه های صحیح، آفتاب را به داخل ساختمان رهنمون ساخت و با گرما و شفافیت آن، آرامش را به فضا دعوت کرد.
زیباسازی شیشه در نما
علاوه بر موضوع بهره گیری از گرما و انرژی خورشید، بحث زیباسازی شیشه در نما مهم است و با نزدیک شدن به طرح های ساختمانی جدید، جذابیت در نما نیز اهمیت پیدا می کند. هم اکنون نماهای تمام شیشه با رنگ های مات و آینه گون، یکی از جذابیت ها در عرصه معماری و طراحی نما به شمار می آیند.
شیشه به طور ذاتی به دلیل شفافیت و قابلیت بازتاب دادن، دارای جذابیت بصری بالایی است: اما استفاده از شیشه در نما، با وجود آن که به تامین نور و گرما کمک می کند، با نگرانی هایی نیز همراه است. با توجه به شرایط جغرافیایی شهرهای زلزله خیز، استفاده از شیشه باید با نگرشی محتاطانه همراه باشد و به کاربردن شیشه در نماسازی باید با احتیاط انجام پذیرد.
در کشورهای غربی به دلیل کمبود نور آفتاب و واقع شدن در مسیر گسل زلزله استفاده از شیشه امری قابول قبول است، ولی متاسفانه در کشور ما بدون توجه به محاسبات مقاومتی، از این عنصر ظاهر فریب معماری استفاده بسیاری می شود، تا حدی که گاه راه افراط می پیماید.
در کشور ما پنجره ها با شیشه دوجداره به دو صورت دست ساز و ماشینی ساخته می شود که البته نوع دستی آن کاملا غیر استاندارد است. در نوع دست ساز، به دلیل استفاده از مواد نامرغوب، شیشه، پس از یک سال نصب، بر اثر مواجهه با سرما و گرما دچار تعریق می شود.
به دلیل برش الماسه دستی، ابعاد شیشه بریده نیز حدود ۳ تا ۴ میلی متر از اندازه مورد نیاز کمتر یا بیشتر می شود و در نهایت اینگونه پنجره ها کیفیت لازم را در هنگام شست و شو نخواهند داشت. اما پنجره های دو جداره ای که توسط دستگاه ساخته می شوند علیق حرارتی، برودتی و صوتی به حساب می آیند.
اجباری شدن تامین استاندارد
در چند سال اخیر با اجباری شدن تامین استاندارد برای برخی مصالح از جمله شیشه، امید است تولیدکنندگان داخلی کشورمان، زیباکنندگان اصولی نمای شهرها باشند و با اجرای شیوه های صحیح، ساختمان های ما را دارای امنیت کنند.
همچنین امید آن می رود که سازندگان ساختمان ها با توجه به مقررات ملی ساختمان و رعایت اصول و شیوه های مقاومتی در مورد شیشه، جذابیت ساختمان ها را صد چندان کنند.
مصرف بهینه در طراحی نما
این روزها که بحث مصرف بهینه و صحیح انرژی در کنار کمبود برق در ایران بسیار جدی شده است، عقل سلیم حکم می کند که ساختمان هایمان به سمت استفاده از نور طبیعی پیش بروند. روش تعیین میزان نور در ساختمان ها محاسبه ساده ای دارد که برای بسیاری موارد، ضریب نور طبیعی ۲ کافی است.
براساس یک روش ساده، ضریب متوسط نور طبیعی روز در اتاق های دارای روشنایی جانبی، تقریبا معادل یک پنجم نسبت درصدی شیشه به مساحت کف اتاق است.
مثلا برای دستیابی به ضریب نور طبیعی متوسط ۶ در اتاقی به مساحت ۱۲ متر مربع، مساحت شیشه کاری مورد نیاز برابر است با ۶*۱۲+%۵=۳٫۶ یعنی برای چنین فضایی به ۳٫۶ مترمربع شیشه کاری نیازمندیم.
این محاسبه متوسط کلی، معمولا برای مقاصد عمومی مانند اتاق های نشیمن کافی است و از آن به عنوان پایه ای جهت تضمین مساحت شیشه کاری مورد نیاز متناسب با مسحات کف اتاق استفاده می شود. با این روش، حتی برای اتاق های کوچک خانه هم می توانید برنامه ریزی مناسبی جهت نوردهی داشته باشید.
مشخصات دیوارشیشه ای خوب
از مشخصات دیوارشیشه ای خوب، جلوگیری از نشت هوا و باران از طریق درزهای قاب ها و شیشه کاری است. در مصالح ورقه ای غیر جاذب مانند شیشه و فلز، باران همراه با باد تحت فشار روی دیوار جاری می شود. نمای بسیاری از ساختمان ها که با مصالحی همچون سنگ های گرانیتی، آجر و غیره پوشش یافته اند، به مرور دچار هوازدگی می شوند.
این مشکل زمانی رخ می دهد که رنگ نما بر اثر مرور زمان تغییر کند و ضایعات آن را نتوان به روش های معمول از بین برد. نوع غیر مرغوب و بدون استاندارد دیوارهای شیشه ای که در بازار ایران موجودند نیز گاهی دچار هوازدگی می شوند.
در این زمینه پیشنهاد ما به دوستان این است که در موقع خرید و یا سفارش کالا، به جنس و استانداردهای آن دقت کنند: بسیاری از استانداردها واقعی هستند اما با شرایط اقلیمی کشورمان سازگازی ندارند.
امیدوارم این سری از مقالات آموزش طراحی نما برای شما دوستان مفید واقع شده باشد.
